Sardinie met de rolstoel
Reisverslag Sardinië van 11 tot 19 juni 2016
1. Persoonlijke gegevens
- Reisverslag van Hilde en Piet Duyck-Deruyck
Burg. Decoenestraat 10
8520 Kuurne
2. Voorbereiding + Reis-info
We boekten onze vluchten bij Jetair/TUI. Er was geen mogelijkheid om rechtstreeks te vliegen naar Cagliari vanuit Brussel dus was er een tussenvlucht, in het doorgaan via Rome en in het terugkeren via Milaan. We vlogen met Alitalia.Ongeveer 3u vluchttijd in totaal.
In Italië mag een rolstoelgebruiker niet zelf naar de gate gaan (is onze ervaring, ook van andere reizen). Je moet je na het inchecken aanmelden in de 'Sala Amica' en daar moet je wachten tot het personeel je met een apart busje naar het vliegtuig brengt; voor gehandicapten geen koffiestop meer of geen taxfree shoppen !
We hebben via Jetair een auto gehuurd via Sunny Cars in België, een Volkswagen Touran en dit voor de prijs van 306 euro, alle verzekeringen inbegrepen + omnium.
De auto werd opgehaald op de luchthaven bij Locauto en ook daar teruggbracht. We hebben nog een pechverhelping bijbetaald van 22,64 euro “voor het geval ...”, en hebben het uiteraard niet nodig gehad. Er werd een bedrag van 700 euro waarborg van de VISA gehaald en dit werd teruggestort ruim 2 weken na terugkeer.
We gebruikten 2 reisgidsen : Globus (niet erg goed) en Insight Guide Sardinië die een hele goede en volledige reisgids is.
Voordien ook even gekeken op www.italia.it die info geeft per provincie.
3. Logies en rolstoeltoegankelijkheid
We hadden 2 hotels telkens voor 4 nachten :
* Nora Club in Pula in het Zuiden : prachtig hotel, fantastische tuin met zwembad, heel goed ontbijt, heel vriendelijk personeel, heel behulpzaam, geen treden, wifi.
Minpunten : vrij kleine kamer (voor Piet alles 1 richting dus geen ruimte om te draaien, geen handgrepen aan de heel lage WC dus toch wat sleurwerk).
Op de parking zijn het allemaal kleine keitjes wat moeilijk is met een rolstoel maar je mag op een andere plaats, zonder keitjes, parkeren!
*Hotel Inghirios Country Resort in Alghero in het NW: soort huisjes , tuin nog in aanleg, ruime kamer, WC hoger maar ook geen handgrepen, slechts 1 personeelslid kon een conversatie doen in het Engels (maar 1 is genoeg, hé), Italiaans ontbijt, ook heel vriendelijk personeel, wellness in de kelder (geen lift) dus massage in de kamer (gaat ook met de vogels als achtergrondmuziek), heel rustig gelegen en dus zeker ook voldoende goed, geen treden. Ook parking in keitjes. Wifi.
Hotels voor ons een 7/10, mobiele mensen zouden zeker meer geven, maar we wisten op voorhand dat in heel Sardinië niet zoveel aandacht voor rolstoelgebruikers is.
In de restaurants zie je vaak wel een poging tot een gehandicaptentoilet, maar handgrepen op allerlei plaatsen (één keer de neerklapbare handgreep voor het toilet !), ze willen dus wel maar er is geen expertise. Spijtig want met de handgrepen op de juiste plaats zou het echt wel verbeteren. De grootte van het toilet is vaak ook niet ideaal maar ze proberen wel.
Waar vonden we pogingen tot goede rolstoeltoegankelijke toiletten :
- Osteria di Martino in Via Conte Corinaldi Pula
- Lobinas in Via Nora in Pula (hellend vlak naar de ingang van het hotel) + ruimer toilet
- Sa Mandra in de straat van het hotel Ingherios in Alghero : typische sardische gerechten all in gecombineerd met oude ambachten (mini Bokrijk), dit voor de vaste prijs van 40 euro pp, je krijgt te veel eten, je kan dat niet opkrijgen !
- Op de markt in Pula Su Nuraghe, plateaulift naar de kelder en een rolstoeltoegankelijk toilet.
- In Piazza Eleonora in Oristano is er een ruimer toilet voorzien
- In Estro O, Piazza Gioberti in Bosa is het vrouwentoilet ruimer en zijn er handgrepen.
4. Bezienswaardigheden en rolstoeltoegankelijkheid
Als je niet opteert voor een strandvakantie dan kan je niet zonder auto. Een auto regelen in België is altijd goedkoper dan ter plaatse en indien er achteraf nog iets te regelen valt, is dat ook veel eenvoudiger.
Voor meer gedetailleerde info over volgende bestemmingen verwijzen we naar het internet of naar een reisgids, die gaan we hier niet overtypen.
Globaal gezien zijn er in alle stadjes gehandicaptenparkings. Niet de blauwe als bij ons, dat wil gewoon zeggen dat je moet betalen. Er staan bordjes en je moet geen parking betalen als je op een gehandicaptenparking staat.
- In de omgeving van Pula de oude Romeinse stad Nora. Er zijn constructies gemaakt die ook voor rolstoelgebruikers toegankelijk zijn. We mochten beiden gratis binnen en kregen beiden een gratis audio-gids. De site is steeds met gids te bezoeken en wij kregen een aparte gids en via een Babylonische spraakverwarring (Italiaans, Engels, Duits) kreeg de man toch de zaken uitgelegd. Hij was ook heel vriendelijk en wilde vaak zelf de rolstoel duwen, een echte Sardische heer ! Prachtige site. Restanten van een theater, thermen, bewoning, ateliers, …
- Op 2 km van Villaperuccio is de prehistorische site van Montessu (soms ook Monte Essu). Niet haalbaar met een rolstoel. De site is helemaal op een berghelling gelegen. We mochten via een dienstweg de berg op rijden om vandaaruit een 9-tal Domus de Janas (elfenhuisjes, dodenhuisjes uit de Ozieri-cultuur) te bezoeken maar ook dat was niet mogelijk.We moesten dan via een hele steile helling naar beneden op een aarden weg vol keien en stronken.We hebben ons geld teruggekregen. De rit ernaar toe gaf ons wel een mooi zicht op het landschap.
- De baai van Chia : is een prachtige baai maar anders dan bij ons is er geen dijk of promenade aan zee. Je komt dus van de parking op het strand. Zand en rolstoel zijn geen goede combinatie. Piet is dus niet uitgestapt uit de auto maar het is waar dat het een baai “uit de boekjes” is, paradijselijk mooi !
- Het stadje Iglesias in de vroegere mijnstreek. Opgelet : alle winkels zijn dicht tussen 14-17u dus best niet dan bezoeken wil je niet in een doods stadje aankomen. Mooie herenhuizen met smeedijzeren balkons, leuk stadje, niet een waw maar toch tof.
- Grotta de San Giovanni in Domus Novas. Gratis. Een ondergrondse rivier heeft een traject van 900 m uitgesleten in oude rotslagen. Je ziet stalagmieten en stalagtieten en een “waterval”. Best mooi, volledig te doen met de rolstoel.
Kan niet tippen aan Grotte di Nettuno in Alghero maar deze konden we niet doen. Te voet zijn het 700 treden. Er zijn boten die varen vanuit Alghero (16 euro, 2,5 uur weg) maar de loopplank was niet breed genoeg. Op bepaalde momenten is er een grotere boot met een bredere loopplank, je kan het navragen bij Navis Sarda, aan de haven staat een loket van hen die ook de tickets verkoopt. Volgens hen is de grot ook niet rolstoeltoegankelijk en mag de rolstoelgebruiker gewoon op de boot blijven.
- Dorpje San Sperata, gekend voor de “murales”. Dat is een traditie in Sardinië van muurschilderijen op de huizen, vaak met politiek-maatschappelijke betekenis. Maar wij zagen wel veel muurschilderijen maar eerder kunstzinnige of esthetishe: à voir, zou Michelin zeggen.
- Stadje Pula : klein stadje, een markt, een kerk, veel winkels en restaurants, een museum dat gerestaureerd werd en dus niet open. Overal hangen vlaggetjes in de straten. Fijne sfeer.
- Hoofdstad Cagliari : hoewel die op het programma stond hebben we die dan uiteindelijk niet bezocht. De stad is op een helling gebouwd en het zag er nogal wat duwwerk uit en het was erg warm. Achteraf gehoord van vrienden die het wel bezochten dat het inderdaad niet eenvoudig ging geweest zijn maar we kunnen er dus niets over zeggen. Er zijn wel veel “must see” dingen in de hoofdstad.
- De Unesco site Su Nuraxi in Barumi is ook de moeite waard. De rolstoelgebruiker kan op de site even mee tussen de restanten van de bewoning maar het bezoeken van de torens van de Nuraghe Cultuur (typisch voor Sardinië, van 2000 jaar voor Christus) is uiteraard niet mogelijk.Er zijn veel treden (van buiten en ook van binnen, zelfs hele hoge en zeer onregelmatige, ik zag oudere mensen die wat in de problemen kwamen maar er is maar 1 richting nl. vooruit !). Rondleiding met een gids, parking voor gehandicapten dicht bij de site.
Met je ticket kan je in het stadje ook Casa Zapata bezoeken. Dat museum is gebouwd op de ruines van oude Nuraghetorens en er zijn glazen vloeren dus daar kan de rolstoelgebruiker het bouwsysteem goed zien. Er zijn liften en hellende vlakken en rolstoeltoegankelijke toiletten. Wat ze op de site hebben opgegraven kan je daar restanten van kruiken, juwelen,... zien. Er is ook een deel van de tentoonstelling gewijd aan de launeddas, het sardische herdersfluitje dat, qua geluid, gelijkt op een doedelzak.
Er ligt ook een pittoresk kerkje op de site.
- Stadje Alghero, ligt aan de zee. Bij het binnenkomen van de stad kan je aan de toerische dienst in Torre Terra vragen welke straten er doenbaar zijn met een rolstoel. Er zijn veel keienstraten die niet doenbaar zijn met een rolstoel, zo slecht gelegd, idem in Bosa. Ze duiden het goed aan en je kan een redelijk parcours doen in de stad. Wel geen vlakke stad dus toch wat duwen. Je kan de toer doen op de versterkingen maar eens je aan het eind bent zijn er trappen dus moet je terugkeren. Je kan beneden aan de haven wandelen of onderaan de vestingen. Zeker doen. Je kan verderop ook wandelen aan het strand en zijn dijk.
- Het Nationaal Museum in Sassari, met een belangrijke collectie van wat men heeft gevonden op diverse sites. Het is wel degelijk rolstoeltoegankelijk maar het staat niet aangeduid. De begeleider gaat binnen en vraagt dan om een andere deur open te doen die aan de rechterkant van het museum is via een hellend vlak te bereiken. In het museum zijn hellende vlakken, plateauliften,... . We waren alleen en we mochten gratis binnen. Dit was een 'top 5' museum maar eerder oubollig opgevat : de dingen worden uitgestald met een nummerke erbij en dan wat uitleg in het Italiaans. Niets interactiefs, alleen glazen kasten. Maar laat je niet afschrikken, wij vonden de collectie mooi.
- Het stadje Sassari is ook vrij hellend en er dus niet zoveel gewandeld. Het was ook al laat.
- Stadje Oristano : is in een 2-tal uur te bezoeken. Mooie Duomo, ook een oude toren, enkele verkeersvrije straten, Pallazo's,.... ook hier alles gesloten tussen 14-17u. Het stadje is plat. De Duomo is te bereiken via een hellend vlak.
- Stadje Bosa : heel mooi maar zeer slecht voor rolstoelgebruikers gezien het op een helling is gebouwd. In de benedenstad, het oude centrum, zijn allemaal keien en je schudt zo in je rolstoel dat je er na een straat genoeg van hebt. De bovenstraten zijn zo hellend dat je er geen doen aan ziet om te duwen. Er is ook een Castello maar we zijn daar niet geraakt. Het is wel een hele pittoresk stad, mooi gelegen, heel kleurrijke huizen en de terugweg via de zee naar Alghero is prachtig !
- Porto Ferro : mooie kustlijn, je moet volle banden hebben aan je rolstoel om van de parking naar de kustlijn te gaan maar die is wel heel mooi, beetje zoals de Algarve in Portugal.
5. Wetenswaardigheden
- In restaurants betaal je een 'coperto' per persoon (tussen 2 en 4 euro). Je moet ook je groenten of frieten apart bijbestellen en betalen. Prijzen worden daardoor gelijk aan die van ons in België,
- Drink zeker eens een Mirto, een typische likeur van de vruchten van de myrtheboom.
- Alle wijnen die we dronken waren lokaal en heel lekker (5 euro voor een halve liter), ze zijn terecht trots op hun lokale wijn. Je kan vrijwel overal betalen met je bankkaart of visa (in tegenstelling tot wat er in onze reisgids stond).
- Het was vrij warm rond de 30 graden maar de mistralwind brengt verfrissing! In juni kan je in de buitenzwembaden zwemmen, het water is dan rond de 25 graden.
- in Sardinië rijden ze heel relaxt, geen toeterende toestanden en geen 'vol gas' zoals elders; vaak mag je maar 50 of 70 km/h. Er is maar 1 autostrade dus de rest zijn secundaire wegen, wij hebben ons vaak mispakt in de afstanden. Bvb iets dat op 50 km ligt waar je anderhalf uur op rijdt over berg en dal. Overdag ook met lichten aan rijden.
- Soms staan niet de bestemmingen aangegeven maar de nummers van de weg, dus best voordien ook noteren als je geen GPS hebt zodat je weet wat je moet volgen.
- Brandstof is iets duurder dan bij ons.