Grenzen verleggen in de Ardennen

Geschreven door Lien.

We gaan met ons gezin op weekend naar de Ardennen. We zijn met twee volwassen manuele actief-rolstoelgebruikers, die ook nog wel enkele meters kunnen stappen, en twee kinderen. Ina is 9 jaar, Jona is er 4. Voor al onze uitstappen gebruiken we ons 5de wiel (freewheel), die ons helpt om oneffen ondergrond te overbruggen.
We logeren in: Gîte Forire in Forrières. Deze gîte is niet aangepast voor rolstoelgebruikers, maar wel gelijkvloers. Er is een drempeltje van enkele cm als je binnenkomt, en de deuren zijn zeker niet breed, maar voldoende voor een manuele rolstoel. We kunnen vlot de living binnen, en de badkamer. De grootste slaapkamer (de blauwe) kan je enkel bereiken via een iets smallere doorgang (maar voor ons zeer vlot te doen), waarin je dan 90 graden moet draaien. In de slaapkamer is er ruimte voor een dansje . Vanuit deze slaapkamer kan je ook zonder naar de gang te gaan naar de badkamer. 
De tweede slaapkamer met twee bedden (de groene kamer) is eigenlijk te klein om met de rolstoel naast het bed te komen. In de derde slaapkamer (de oranje), kan je rechtdoor naar het bed rijden. Ik heb het niet in detail bekeken, maar ik vermoed dat de deur dicht kan terwijl je rolstoel naast je bed blijft staan.
De badkamer kan je vlot rechtdoor (tegenover de voordeur) binnenrijden. De lavabo is niet onderrijdbaar. De douche is op de foto op de site te zien (terug bocht van 90 graden nemen om je naar de douche te richten, en dit in een smalle doorgang) , maar niet helemaal vlak. Er is een opstapje van een tiental cm, dat na 10 cm ook terug 6 cm (gegokt) naar beneden gaat. We vroegen een stoel voor in de douche en kregen een plastic tuinstoel. Uitbater weet zeer goed dat het niet rolstoeltoegankelijk is, maar was duidelijk wel bereid om mee te denken. 
De keuken heeft een diepvriezer die laag zit, erboven een koelkast. Inductiefornuis niet onderrijdbaar en gewone hoogte. Microgolfoven in keukenkast, eerder hoog. De berging (vuilbakken) zit achter een gesloten deur, waarvoor je wel wat kracht nodig hebt om de sleutel om te draaien. 
Zeer verbazend hoe compleet de keuken is! Wij vergaten thuis onze keukenrol, maar vonden er ter plaatse één. Verder waren er koffiefilters, kruiden allerhande, olijfolie, handdoeken, vaatdoek, afwasmiddel, vaatwastabletten, … Maar verder nog een gourmetstel, elektrische barbecue,… Je kan hier gerust een paar maanden komen wonen, alleen een wasmachine en wasrek (wel strijkplank, strijkijzer,…) hebben we niet gevonden. De bedden waren bij aankomst netjes opgemaakt, en we hebben ook 2 nachten heerlijk geslapen! Ik las in alle reviews dat er in de koelkast een verrassing zit, en dat is inderdaad zo. Maar we laten het ook voor jou graag een verrassing blijven! Voor het huis is er een terrasje (via de voordeur bereikbaar). Er is ook een tuintje, waarin er enkele kippen (sierkippen en legkippen) zitten. Die mag je je etensresten geven. Voor mij met de kruk een hele karwei om even tot daar te wandelen. Met de rolstoel zou ik er geen beginnen aan gezien hebben.

We zijn vol lof over het huisje, maar natuurlijk zou ons weekendje zonder uitstapjes niet geslaagd geweest zijn. Onze uitstapjes:

Durbuy

We parkeren ons beneden aan de toeristische dienst. Rijden rond de toeristische dienst, en kunnen langs achter met een trede van 10 cm en een pompdeur de toeristische dienst binnen. Het toilet is niet toegankelijk. We krijgen een uitleg van een toegankelijke route van 5 km, en ik begrijp dat ik hiervoor de blauwe rechthoekjes moet volgen, dat zou overeenstemmen met de rode wandelroute op ons plan. We volgen de blauwe rechthoekjes een poos, langs een hele mooie wandelweg het bos in, maar stellen dan vast dat we steeds verder van de stad weggaan, we keren op onze stappen terug en volgen op ons gevoel de rode route. Dat lukt vrij goed. We komen 1x trappen tegen (laat ons voetpaden met drempels voor het gemak niet meetellen…). Enkel als we de brug oversteken nadat we voorbij de buxustuin wandelden, kan je enkel met trappen terug naar het water. Wij kozen daar om de stad al weer in te wandelen. Ook aan de andere kant van het water (dus weg van Durbuy), wandel je een heel stuk over kiezels, niet ideaal, maar met ons 5de wiel geen probleem. 

We zijn wel teleurgesteld dat de fonteinen voor de anticlinaal niet werken, maar ook op andere plaatsen zien we dat er waterpartijen met fonteinen zouden moeten zijn, maar ook die werken niet. Online schrijft iemand dat dat nog door de overstromingen van vorige zomer zou zijn.

Rochefort

We willen hier nog een wandelinkje maken voordat we er avondeten. Maar dit was toch een beetje verkeerd ingeschat; Rochefort is echt niet vlak. De hoofdstraat (niet verkeersvrij), is echt omhoog omlaag, en als we plots voor het stadhuis een zebrapad met verlaagd voetpad, en zelfs een markering (witte noppen) voor blinden zien, zijn we helemaal onder de indruk. Dit is dan ook het enige punt waarvan het lijkt dat ze aandacht voor toegankelijkheid hebben.
Omdat we zien dat het stadje heel hellend is parkeren we langs Rue du Hableau bij Parc des Roches aan de overkant van het water. Jona en Ina kunnen zich eerst wat op het speelplein uitleven, daarna gaan we aan het wandelen. We steken via een voetgangersbrugje het water over en gaan dan rechts langs het water verder, tot we bij het standbeeld ter herdenking van de gesneuvelde blauwhelmen in Kigali uitkomen. Daar draaien we toch de hoofdweg op, en laten onze spierballen rollen. Ook al is de weg druk, we zien geen alternatief en lopen zelf aan de rand van de weg (terwijl de kinderen op het voetpad lopen). Iets voorbij het stadhuis, kunnen we met een kortere weg, terug over een voetgangersbrugje naar de auto (dank je wel google maps).

Wildpark van Han

Als we hier ooit nog eens in de buurt zijn, dwalen we eens door het centrum van Han sur Lesse, want dat ziet er zeker ook mooi uit, en wel vlak!
Vandaag negeren we de online vraag om in het dorp te parkeren, en niet ‘Rue des grottes’ in te rijden. We komen rond 10.30 aan en parkeren ons letterlijk aan de ingang, gewoon langs de weg. Voila, dat zijn al heel wat meters uitgespaard. Is er geen plaats, maak je geen zorgen, je kan wat verder in de straat draaien. Een vriendelijke man geeft ons onmiddellijk uitleg. Ik start met zelf te vertellen dat ik weet dat het wandelpad van 3 km niet toegankelijk is, maar dat we het toch graag willen proberen. De man geeft ons de raad om de tram (niet toegankelijk, uitstappen en via grote tredes opstappen, en rolstoel optillen/laten tillen) te nemen om 1 km tot aan het wildpark te overbruggen. Daar kunnen we dan de wandeling doen. Er zou wel een heel steil stuk inzitten, waarvan hij niet weet of het met trappen is. Mensen met een buggy sturen ze langs daar. Ik had op voorhand een review gelezen waarin men van trappen sprak, dus had al een sterk vermoeden…
We kochten onze tickets aan de balie (79 euro voor ons 4, 3x 10% korting met Europese handicapkaart), en wandelen tot aan de trap.
Aan de balie krijgen we trouwens geen enkel advies. Ze vraagt enkel welk ticket we willen: wildpark, combinatie, abonnement… Pas als ik zeg dat ze mij gezegd hebben dat de grotten niet toegankelijk zijn, bevestigt de dame in kwestie… Ze stuurt ons de groene route uit… Deze brengt ons regelrecht naar het safaritreintje (even hoge opstappen als de tram), maar dat is dus niet onze keuze. 
We nemen de tram, waar we gewaarschuwd worden over het traject, niet eenvoudig voor mensen met buggy’s, en eindigend op een hele rij moeilijke trappen. We bevestigen dat we dat weten, spreken uit dat we weten dat het onmogelijk is, en dat we het toch zullen doen, en daarna helpen ze met plezier onze rolstoelen in de tram zetten. Als het toch niet lukt, is het geen optie om terug naar de tram te wandelen, want in dat station kan je niet opstappen. (ik vraag me af waarom niet, want op de terugweg stopt onze tram hier, en stappen er een hele groep mensen af die van de grot komen, en dan nog onze wandeling willen starten. Maar goed ‘logistieke redenen dus’.
Het station van Boine (het meest linkse rode treintje hieronder) is de plaats waar we afgezet worden (vertrekpunt ligt links buiten de kaart hieronder). We volgende de gele route (volle lijn), en dit tot bij de in blauw afgebeelde pendelbus rechts op de kaart. Het eerste stukje is niet zo gemakkelijk, het pad is dan wel verhard, maar er liggen heel veel stenen. Daarna worden de kiezels kleiner, en liggen ze ook niet dik, waardoor het voor een bergop vrij goed gaat (uiteraard met ons 5de wiel).

Na een poos kiezen we het pad dat hun safaritreintje neemt, want dat is mooi geasfalteerd en gaat niet naar beneden, om even verder terug omhoog te gaan…De dame die de dieren komt voederen spreekt ons echter aan dat we dat niet mogen doen… we moeten het wandelpad nemen… Laat ons zeggen: het park is inderdaad niet toegankelijk, maar de toegankelijkheid van de geest was hier toch ook niet indrukwekkend… We zien haar wel de uilen voederen, mmmh verse dode kuikentjes. De kinderen wandelen ook via het pad tussen de bomen, en wij volgen gewoon het kiezelpad. Bij de wolven nuttigen we aan de picknicktafels ons picknick, en we gebruiken er het niet-toegankelijk toilet, daarna gaat de wandeling plots stukken vlotter. Het is lichtjes bergaf, en er zitten veel minder dieren. Bij Tivoli, (blauwe logo met eten en drinken vrij rechts), worden we onmiddellijk aangesproken. We zien er reeds een 7 tal moeilijke trappen, maar de dame vertelt ons dat er kort nadien een hele rij zijn. Ze vertelt dat er iemand onderweg is om ons te helpen, en er over 5 minuten zal zijn. Tegen de tijd dat wij de 7 tredes af zijn (te voet, en de rolstoel meenemend, en ik al met hulp van een andere bezoeker die mijn rolstoel mee nam), staat daar al de man die ons deze morgen voor de trappen waarschuwde! 
Kennelijk is hij van de security in het park, moet mensen waar nodig uitleg geven of helpen. Ik vermoed dat dit soort hulp niet is wat hij gewoon was, maar super attent van hem om ons te komen helpen. Hij deed mijn rolstoel mee naar beneden, en een andere bezoeker die van Thomas. Thomas en ikzelf daalden zelf een hele rij trappen af. Eerst hadden we rechts een volgens mij stevige leuning (waar Thomas blijkbaar toch zijn volle gewicht op durfde zetten), daarna links. Thomas zei achteraf dat hij wetende dat het zoveel trappen met een ondergrond met keien zou moeten doen, er niet aan begonnen zou zijn… Maar we deden het dus wel, en voelden ons zo voldaan. Onze kindjes deden dat helemaal alleen, en bleven mooi bij elkaar. Wat een voorbeeldkindjes  (soms toch).
   
Rechts op de foto naast Thomas zie je een klein stukje van de trappen en de trapleuning.
 
Beneden aangekomen, keken we naar de afgrond waar de Lesse in de grot verdwijnt, en stapten daarna op een busje (die neemt de blauwe route op de kaart hierboven). Hier kon onze rolstoel mee in de aanhangwagen. Wij moesten terug zelf de grote trappen nemen om op de bus te stappen. We waren de enige passagiers, en kregen door de micro een Nederlandstalige uitleg. Zeer fijn! Uitgestorven os-soorten die ze door kruising terug tot leven wekken, …
Uiteindelijk stopte het busje bij de bruine beren. Daar konden we mooi rond hun domein wandelen, en genieten van o.a. een bruine beer spelend in het water. 
Van hieruit wandelden we het pad verder terug naar de tram. We stappen nu op aan het station van de grot (het rechtse rode treintje op de kaart). De trein neemt een stop aan ons eerste station, en rijdt dan door naar het startstation. 
Eindelijk Jona, nu mag je op het speelplein. Hoe weinig toegankelijk het park was, zo toegankelijk was het speelplein. Het ligt dan wel in houtschilfers, maar er start een houten pad op het wandelpad, en dat gaat omhoog, omlaag, brugje,… Volgens mij kan je zelfs met de rolstoel tot aan het glijbaantje rijden! Onderweg zijn enkele zaken op kinderzithoogte om met de handen te bedienen. Ina geniet dan weer van de téléférique.
Mooi park! Maar met zo’n slechte toegankelijkheid (zelfs hun voorstel: het safaritreintje is enkel via grote tredes te bereiken), is 10% korting als rolstoelgebruiker weinig. We konden wel veel dieren zien (dus geen houten afsluitingen die hoger dan ooghoogte van kinderen of rolstoelgebruikers komen). Zelfs Ina, die slechtziend is (ziet 1,5 op 10) bleef hierdoor tot het einde enthousiast.
Een zeer geslaagde dag. Maar als ze zeggen dat het niet toegankelijk is… is dat ook echt zo.