Op reis met een chronische ziekte: ben je verzekerd?

1. Inleiding

Stel: 

• Je hebt een darmziekte, een reumatische aandoening, een spierziekte, … en je wil graag op vakantie naar de zon. De ziekte is stabiel maar vóór of tijdens de reis krijg je plots te maken met een onverwachte opstoot van je aandoening.
• Je leed enkele jaren geleden aan een kanker die succesvol behandeld werd. Je partner boekte recent een buitenlandse reis voor het hele gezin. Een week voor je vertrek stel je plots symptomen vast van een mogelijk herval van de kanker.
• Sinds 3 jaar ben je vrij van angst en depressie. Je hebt je leven terug onder controle maar tijdens een vakantietrip leidt een onvoorziene gebeurtenis tot een nieuwe angstaanval. Je hebt dringend zorg nodig in het land waar je verblijft.
• De astma, diabetes, … van je kind is instabiel. Door onzekerheid over de zorg voor haar ziekte twijfel je er aan om een citytrip vast te leggen.

Hoe zit het met reisverzekeringen en diensten reisbijstand in dergelijke situaties? Worden voorafbestaande ziektes al dan niet gedekt? Wat is het beleid? Zijn er specifieke uitsluitingen of voorwaarden voor voorafbestaande ziektes, aandoeningen of letsels? Het Vlaams Patiëntenplatform vzw zocht het uit.

Alvorens we onze analyse en observaties uiteenzetten, geven we eerst een korte toelichting over reisverzekeringen en diensten reisbijstand.

2. Reisverzekeringen en diensten reisbijstand

Met een reisverzekering verzeker je je tegen mogelijke schade vóór en/of tijdens een reis. Een reisverzekering kan onder andere volgende waarborgen aanbieden:

• Annulering: terugbetaling van annuleringskosten als je om bepaalde redenen zoals ziekte of ongeval van jou en/of je medeverzekerde reisgenoten niet kan vertrekken of vroeger moet terugkeren. Het verschilt per verzekeraar of er bij de waarborg annulering ook een vergoeding voor de kosten van een vervroegde terugkeer is opgenomen. Bij sommige verzekeraars gaat het over een aparte waarborg reisonderbreking.
• Reisbijstand: dekking van de uitgaven voor ziekte, ongeval, overlijden, … tijdens de reis. In deze waarborg kan afhankelijk van de verzekeraar ook bijkomende dienstverlening geboden worden zoals hulp bij het vinden van gepaste zorg in het buitenland en de organisatie van repatriëring.

Het aanbod is divers. Een reisverzekering kan de waarborgen annulering en reisbijstand afzonderlijk of samen aanbieden. Je kan een tijdelijke reisverzekering voor één bepaalde reis afsluiten of een reisverzekering die geldt voor een heel jaar. Reisverzekeringen worden aangeboden door verzekeringsmaatschappijen. Je kan deze verzekeringen apart aangaan maar soms zijn ze ook gekoppeld aan een kredietkaart of aan lidmaatschap bij een mobiliteitsorganisatie.

Mutualiteiten voorzien voor hun leden een dienst reisbijstand. Het betreft geen aparte verzekering maar dienstverlening die vervat zit in je ledenbijdrage. Deze dienst betaalt de medische kosten terug die je maakt tijdens een buitenlandse vakantie en biedt hulp bij het vinden en organiseren van gepaste zorg in het land van verblijf. Er is geen vergoeding voor annuleringskosten. Het gaat dus om een aanvullend voordeel dat los staat van de verplichte ziekteverzekering en verschilt per ziekenfonds. Dit wil ook zeggen dat mensen die aangesloten zijn bij de Hulpkas voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering hier geen beroep op kunnen doen.

OPGELET!

Een reisverzekering of een dienst reisbijstand vergoedt de medische kosten na tussenkomst van de verplichte ziekteverzekering. Je kan bij je mutualiteit, de hulpkas of het Nationaal contactpunt grensoverschrijdende zorg (www.crossborderhealthcare.be)1 navragen op welke manier de Belgische verplichte ziekteverzekering medische verzorging in het buitenland dekt en welke documenten2 je daarvoor nodig hebt. Daarnaast dekken sommige hospitalisatieverzekeringen bepaalde medische kosten (bv. een ziekenhuisopname) in het buitenland, repatriëring, enzovoort.

1 Contactgegevens Nationaal contactpunt grensoverschrijdende zorg: information@crossborderhealthcare.be, tel. 02/290 28 44

2 Naargelang het land waar je op reis gaat kan er door de mutualiteit een verdragsdocument afgeleverd worden. Voor een tijdelijk verblijf in een andere EU-lidstaat wordt een EZVK of Europese ziekteverzekeringskaart, daarnaast worden ook formulieren afgeleverd voor landen waarmee België een bilateraal akkoord heeft. Voor Cuba en Rusland vraag je best naar een attest voor het krijgen van een visum.

TIPS:

Om oververzekering te vermijden, ga je best het volgende na:

•  In hoeverre en onder welke voorwaarden komt de Belgische verplichte ziekteverzekering tussen voor de zorgen die je mogelijk tijdens je buitenlandse reis nodig zou hebben?
•  Biedt de dienst reisbijstand van je mutualiteit voldoende dekking voor de reis die je wil plannen?
• Beschik je reeds via je hospitalisatieverzekering of je kredietkaart (bv. VISA of MASTERCARD) over een waarborg reisbijstand of reisannulering?
•  Hoe zit het met voorafbestaande ziektes en aandoeningen in de waarborgen of diensten waarover je al beschikt?
•  Welke dekking ontbreekt om met een veilig gevoel een reis te boeken of te maken?

3. Analyse

Het Vlaams Patiëntenplatform vzw analyseerde het beleid ten aanzien van bestaande ziektes van reisverzekeraars en de dienst reisbijstand van mutualiteiten. Hierbij werden volgende elementen via de polis, de statuten, de websites en/of bijkomende informatie van de reisverzekering of dienst reisbijstand onderzocht:

• Biedt de reisverzekering of dienst reisbijstand een dekking voor bestaande aandoeningen?

1) Nee

2) Ja, maar onder bepaalde voorwaarden. Welke voorwaarden?

3) Ja, zonder bepaalde voorwaarden

•  Gelden er voor bepaalde ziektebeelden (bv. geestesziekten, psychosomatische aandoeningen en zenuwstoornissen) en/of behandelingen bijzondere regels of uitsluitingen? Zo ja, welke?
•  Zijn er verschillen in dit beleid inzake formules (bv. jaarlijks contract of tijdelijk contract)?

4. Observaties

We maken een onderscheid in de observaties tussen enerzijds de reisverzekeringen van private verzekeringsmaatschappijen en anderzijds de diensten reisbijstand van de mutualiteiten.

4.1. Private reisverzekeringen

De analyse van reisverzekeringen toont aan dat het beleid ten aanzien van bestaande ziektes drie mogelijkheden kent:

1) Aandoeningen die al bestaan worden uitgesloten

2) Aandoeningen die al bestaan worden verzekerd onder bepaalde voorwaarden zoals

- de aandoening is gedurende een bepaalde termijn voor de reis stabiel,

- de patiënt kreeg de toestemming van zijn behandelend arts om een vakantie te boeken en/of te maken

- een onverwachte verergering van de aandoening

3) Aandoeningen die al bestaan worden verzekerd zonder bepaalde voorwaarden. De aandoening moet niet stabiel zijn.

Binnen eenzelfde verzekeringsmaatschappij kunnen deze mogelijkheden verschillen per type contract (met name een tijdelijk contract of een jaarcontract) en per type waarborg (met name annulering of reisbijstand).

Voor bepaalde ziektebeelden zoals geestesziekten, psychosomatische aandoeningen of zenuwstoornissen geldt er een specifiek beleid. Deze ziektebeelden worden ofwel uitgesloten ofwel enkel onder strikte voorwaarden (zoals een eerste manifestatie of een ziekenhuisopname) gedekt. Valt je bestaande ziekte onder één van deze noemers? Kijk dan zeker na wat de specifieke voorwaarden zijn.

Op de website van het Vlaams Patiëntenplatform vind je samenvattende tabellen die per reisverzekeraar het beleid ten aanzien van bestaande ziektes weergeeft.

4.2. Dienst reisbijstand mutualiteiten

Het beleid van de dienst reisbijstand ten aanzien van een bestaande ziekte of aandoening verschilt per mutualiteit:

• Sommige mutualiteiten bieden een dekking voor bestaande ziektes of aandoeningen onder bepaalde voorwaarden zoals toestemming van de arts, stabiliteit van de ziekte en/of voortzetting van bestaande behandelingen.
•  Andere mutualiteiten bieden geen dekking voor bestaande ziektes of aandoeningen.

Opgelet: voor bepaalde behandelingen zoals zuurstoftherapie en nierdialyse wordt ongeacht het algemene beleid ten aanzien van bestaande ziektes of aandoeningen de praktische organisatie en een financiële tussenkomst voor op reis voorzien. Heb je dergelijke behandelingen nodig als je op reis gaat? Dan moet je dat vóór je reis tijdig aan de alarmcentrale waarmee de mutualiteit samenwerkt melden. Ga of vraag na wat de regels in verband met melden zijn (bv. twee maanden voor vertrek). Hieronder vind je de alarmcentrales die de dienst reisbijstand voor de mutualiteiten regelen:

MUTAS (telefoon +32 2 272 09 00) werkt voor volgende mutualiteiten: CM, Socialistische Mutualiteiten, Liberale Mutualiteiten, Neutrale Ziekenfondsen en Kas der geneeskundige verzorging van HR Rail.

MEDIPHONE ASSIST (telefoon +32 2 778 94 94) is de alarmcentrale die werkt voor Partena OZV, Securex, OZ, Freie Krankenkasse, Partenamut, Omnimut.

5. Tot slot

In deze analyse beperkten we ons tot het meedelen van objectieve informatie over het beleid ten aanzien van bestaande ziektes of aandoeningen. Wie op zoek is naar een reisverzekering en/of een dienst reisbijstand op maat houdt best ook nog rekening met andere belangrijke factoren om een juiste keuze te maken. Bijvoorbeeld:

•  Worden sportongevallen gedekt of niet?
•  Zijn bepaalde landen of gebieden uitgesloten?
•  Hoe lang mag je reis maximaal duren?
•  Worden de kosten van nabehandeling in België gedekt?
•  Is er een dekking voor repatriëring?
•  Tot welke grensbedragen komt de verzekeraar of de dienst reisbijstand tussen?
•  Is er een franchise?
•  In geval van reisverzekering: hoeveel bedraagt de premie?

Een reisverzekering biedt niet enkel bescherming voor jezelf maar kan bijvoorbeeld ook bijstand voor je reisgenoten en thuisgebleven gezinsleden bieden indien jijzelf gehospitaliseerd of gerepatrieerd moet worden. Mogelijk wenst u ook nog een dekking voor eventueel verlies of diefstal van uw bagage en technische bijstand voor het voertuig waarmee u reist.

Goed vergelijken is dus de boodschap. Vervolgens kan je volop genieten van een deugddoende reis. Wij wensen je alvast veel plezier toe!

6. Meer informatie

Wie meer informatie wil over het beleid ten aanzien van bestaande ziektes of aandoeningen van reisverzekeraars of diensten reisbijstand van de mutualiteiten, kan terecht bij

Roel Heijlen
Projectverantwoordelijke verzekeringen, ehealth en patiëntveiligheid
Vlaams Patiëntenplatform vzw

016 23 05 26
roel.heijlen@vlaamspatientenplatform.be

(c) 2015 Vlaams Patiëntenplatform www.vlaamspatientenplatform.be