8 tips voor als je het vliegtuig neemt

Hoe bereid je je voor op een vliegtuigreis? Waar heb je recht op? Met deze tips ben je goed op de hoogte.

Algemeen

Alle Europese luchthavens moeten gratis de nodige assistentie leveren aan passagiers met een tijdelijke of permanente beperking. Je hebt recht op hulp vanaf het aankomstpunt tot aan het vliegtuig, ook bij tussenlandingen. Aan boord is het aan de luchtvaartmaatschappij om gratis assistentie te voorzien. Er mogen ook geen kosten aangerekend worden voor het vervoer van rolstoelen of hulphonden. Hulphonden zijn toegelaten in de kabine. Hier is een pagina van de Europese Unie (in het Nederlands) over je rechten als passagier met beperkte mobiliteit.

Iemand weigeren op basis van een handicap mag dus niet. Slechts 2 redenen worden wel aanvaard, als ze goed verantwoord zijn:

• wegens een officiële wet, decreet of besluit. Bijvoorbeeld: als een Belgisch ministerieel besluit het maximaal aantal rolstoelgebonden passagiers vaststelt op "het aantal nooduitgangen van het vliegtuig min één", dan moet elk vliegtuig dat vanuit België vertrekt zich daaraan houden.
• omdat het technisch onmogelijk is de passagier aan boord te brengen. Jammer genoeg is er nog geen verplichting om zulke technische bezwaren op termijn te verhelpen.

Enkele praktische tips

• Heb je assistentie of hulp nodig, verwittig dan tijdig je reisagent, touroperator of vliegmaatschappij. Je bespreekt dit best al bij de boeking van je ticket. Het helpt als je zelf de internationale code kent die bij de gevraagde assistentie past. Onthoud deze code ook voor bij het inchecken.
• Ook als je een mobiliteitshulpmiddel (bijv. rolstoel), een geleidehond of assistentiehond mee wil nemen, vermeld je dit vooraf aan je reisagent of luchtvaartmaatschappij. Je mag maximaal 2 hulpmiddelen gratis meenemen.
• Neem je een elektrische rolstoel mee, let dan op het type batterij. Gewoonlijk is er geen probleem als je rolstoel met droge (gel)batterijen werkt. Heeft de rolstoel natte batterijen, dan zullen sommige maatschappijen dit niet toelaten; bij andere is de huur van een speciale container verplicht om lekkage te voorkomen. Dit vraag je dan ook best op voorhand na.
• Zorg dat je batterijen met de hand loskoppelbaar zijn. Aangezien moersleutels niet in je handbagage horen, draai je de schroeven best al los zodra je in de luchthaven bent. Je moersleutel kan dan in je koffer ingecheckt worden.
• Voor lucht- en zuurstofflessen gelden specifieke veiligheidsvoorschriften.Het verbod op vloeistoffen en scherpe voorwerpen in de handbagage geldt eveneens voor medicatie en injectienaalden. Stelt dit verbod voor jou een probleem, bespreek dit bij de boeking en zorg voor een (Engelstalig) medisch attest.
• Kom ruim op tijd. Passagiers met assistentie gaan in principe als eerste aan boord. Bij aankomst is het de standaardprocedure dat je pas als laatste het vliegtuig  verlaat. Voorzie daarom extra veel tijd voor een tussenlanding.
• Een vliegreis verloopt merkelijk comfortabeler als je zitplaats een beetje meevalt. Goed nieuws: je hebt daar wel wat in te zeggen. Verschillende grote Europese en Amerikaanse firma’s bieden immers de mogelijkheid om een zitje online te reserveren. Je kunt ook proberen bij het inchecken je voorkeurstoel te vermelden. Rolstoelgebruikers moeten in de eerste plaats de interne regels van de luchtvaartmaatschappij volgen - zie bijvoorbeeld bij Apparelyzed - maar voor de rest kun je veel mee bepalen. Bij AirlineQuality lees je waarop je kunt letten bij het kiezen van de voor jou beste plaats. Nu komt het erop aan te weten met welk type vliegtuig jij vertrekt (of waarschijnlijk vertrekt, want wijzigingen op het laatste moment zijn altijd mogelijk). Hou je vluchtnummer bij de hand, want zowel SeatGuru als SeatExpert tonen een grondplan van je vliegtuig, waar je vlot je favoriete stoelnummers terugvindt.
• Met klachten kun je terecht bij het Directoraat-generaal Luchtvaart
  CCN - 2de verdieping
  Vooruitgangstraat 80 Bus 5
  BE-1030 Brussel
  Tel. +32 (0)2 277 44 04 of +32 (0)2 277 44 05
  Fax : +32 (0)2 277 42 58
  passenger.rights@mobilit.fgov.be

Bij schade of verlies van rolstoel

Wat doen als je rolstoel tijdens een vliegtuigreis beschadigd raakt? Veel mensen durven hun eigen rolstoel niet mee op het vliegtuig te nemen, omdat ze bang zijn voor het risico op schade of verlies. Verloren of beschadigde bagage kan erg vervelend zijn op reis, maar terwijl je (als het moet) wel een dag of twee met dezelfde kleren kunt rondlopen, is het heel wat anders als je je rolstoel moet missen.

Maar als je weet wat je op zo’n moment te doen staat, kan dat veel stress wegnemen en kun je sneller tot een oplossing komen.

Elke Europese luchthaven is in zulke gevallen wettelijk verplicht om een vervangrolstoel te geven. Belangrijk: men is niet verplicht om dezelfde rolstoel of zelfs hetzelfde type te voorzien als de jouwe.

Om deze schikking te krijgen doe je volgende twee dingen:

1. Vraag de assistent van de luchthaven om je naar het loket van verloren voorwerpen (Lost and Found) te brengen. Daar vul je een aangifteformulier in. Hou een exemplaar bij en stuur binnen de 7 kalenderdagen een kopie naar de luchtvaartmaatschappij.
2. Vraag de assistentie naar een tijdelijke vervangrolstoel. Je mag deze rolstoel gebruiken tot je je rolstoel hersteld terug hebt. Daarna moet je de vervangstoel wel terugbezorgen aan de luchthaven.

Zo eenvoudig is het.

Het is altijd mogelijk dat het personeel zelf niet op de hoogte is van deze regel. Hier is wat je dan kunt doen:

1. Als het assistentiepersoneel je naar de balie van de luchtvaartmaatschappij brengt, zeg dat je alleen maar naar de Lost and Found desk (verloren voorwerpen) wil. Laat je niet overhalen om iets anders te doen.
2. Als je de raad krijgt om zelf een vervangrolstoel te zoeken en de kosten later in te dienen, vraag hen om zelf voor een rolstoel te zorgen. Als men dit toch niet doet, vraag om met de PRM manager van de luchthaven te spreken. Er moet wettelijk de klok rond een verantwoordelijke voor passagiers met beperkte mobiliteit aanwezig zijn.
3. Men zegt dat je de rolstoel enkel binnen de luchthaven mag gebruiken. Vraag om met de PRM manager te spreken. Als men niet meewerkt, verwijs dan naar Regulation (EC)1107/2006, Annex I. Daarin staat duidelijk dat u de rolstoel ook buiten de luchthaven mag meenemen. Vraag desnoods om de politie te bellen en maak je ervaring bekend via Twitter of Facebook. Alle grote luchthavens volgen nauwgezet wat over hen op sociale media verschijnt.

Er zijn zeker nog heel wat verbeterpunten aan de Europese regeling bij schade aan hulpmiddelen of verlies en de schikking met de vervangrolstoel zal niet voor iedereen voldoende zijn. Maar met deze stappen krijg je tenminste waar je recht op hebt.

Deze tips kregen we van Roberto Castiglioni van Reduced Mobility Rights. Lees hier zijn oorspronkelijke artikel (in het Engels).

Heb jij nog handige tips over vliegtuigreizen? Laat het weten.